Zastosowanie miedzi w instalacjach chłodniczych

Większość osób zapytana o to, z jakiego materiału wykonywane są instalacje chłodnicze, odpowiedziałaby, że z miedzi. I nic w tym dziwnego, bo metal ten znajduje szerokie zastosowanie w branży chłodniczej i klimatyzacyjnej. Jakie są najważniejsze zalety i wady miedzi? Jakie rury miedziane są wykorzystywane do wykonywania instalacji chłodniczych? W jakich urządzeniach chłodniczych i klimatyzacyjnych można znaleźć miedź?

Właściwości miedzi

Miedź charakteryzuje się licznymi właściwościami, które predestynują ją do wykorzystania w chłodnictwie. Przede wszystkim wyróżnia się wysoką odpornością na wahania temperatury i ciśnienia. Przy spadku temperatury rosną jej wytrzymałość i ciągliwość, podczas gdy wiele innych materiałów podlega kruszeniu w niskich temperaturach. Ponadto miedź jest odporna na działanie większości substancji chemicznych stosowanych w chłodnictwie. Dobrze przewodzi ciepło, a w środowiskach o wysokiej wilgotności pojawia się na niej warstwa patyny, czyli zasadowego węglanu miedzi, który zabezpiecza ją przed rdzewieniem. Rury miedziane są w stanie transportować czynniki chłodnicze z grup:

• Przykład: R22;
• Przykłady: R410A, R407C, R404A;
• Przykłady: propan R290, butan R600;
• dwutlenek siarki R 764;
• dwutlenek węgla R744.

Choć miedź ma wiele zalet, nie znaczy to, że nie posiada żadnych wad. Na miedź silnie działają związki chloru, kwas siarkowy czy siarkowodór, a nieco słabiej kwas solny, wapno bielące czy zaprawa murarska. Kwas azotowy powoduje z kolei rozpuszczanie miedzi. Szkodzi jej również wilgotna atmosfera przemysłowa zawierająca dwutlenek siarki. Na jej powierzchni powstaje wówczas warstwa zasadowego siarczanu miedzi, która nie chroni jej przed rdzewieniem. Rury miedziane nie powinny być wykorzystywane do transportu amoniaku R717, chyba że potwierdzono ich zgodność z tym czynnikiem. Przed wyborem miedzi na materiał do wykonania rur chłodniczych należy więc przeanalizować, na jakie czynniki będzie narażona instalacja chłodnicza, i na tej podstawie zdecydować o jej wykorzystaniu lub odrzuceniu.

Jakie rury miedziane są wykorzystywane do tworzenia instalacji chłodniczych?

Rury miedziane używane do wykonywania instalacji chłodniczych produkowane są zgodnie z PN-EN 12735-1 oraz PN-EN 12735-2. Jak podają owe normy, powinna być to miedź odtleniona fosforem, która oznaczana jest jako Cu-DHP lub CW024A. Składa się ona z:

• miedzi i srebra – minimum 99%;
• fosforu – między 0,015 a 0,04%.

Rury miedziane przeznaczone do stosowania w chłodnictwie mogą być wykonane w wymiarowaniu calowym lub metrycznym, w stanie twardym lub miękkim, z izolacją lub bez. Wyróżnia się następujące ich rodzaje:

• rury miękkie metryczne – dostępne w wymiarach od 4 × 1 do 22 × 1;
• rury twarde metryczne – dostępne w wymiarach od 6 × 1 do 108 × 2,5;
• rury miękkie calowe – dostępne w wymiarach od 3/16″ do 7/8″;
• rury twarde calowe – dostępne w wymiarach od 3/8″ do 4 1/8″.

Rury miękkie można zakupić w kręgach o długości 25 i 35 m (wymiary metryczne) oraz 15,25 i 30,5 m (wymiary calowe). Rury twarde można zaś nabyć w odcinkach o długości 5 m.

Miedź w urządzeniach chłodniczych i klimatyzacyjnych

Miedź wykorzystywana jest w chłodnictwie nie tylko do transportu czynnika chłodniczego, ale również w innych celach. Rury miedziane mogą posłużyć do doprowadzenia wody do urządzeń oraz wężownic. Są to specjalne rury przeznaczone do stosowania w środowisku wodnym, które są odpowiednio zabezpieczone przed korozją ­– tłumaczy specjalista z hurtowni chłodniczej Popularna, w której asortymencie znajduje się duży wybór rur miedzianych. Elementy miedziane można spotkać w takich urządzeniach klimatyzacyjnych jak klimatyzatory, klimakonwektory, nagrzewnice czy chłodnice wodne. Z miedzy wykonywane są również kratki wentylacyjne oraz przepustnice wielopłaszczyznowe.