Szczepienia jako element profilaktyki zapalenia wymienia (mastitis)

Schorzenia gruczołu mlekowego od lat stanowią bardzo dużą, a nawet największą przyczynę strat ekonomicznych w hodowli bydła. Mastitis u krów jest powszechną chorobą, która powoduje straty w przemyśle mleczarskim na całym świecie. Szacuje się, że na mastitis choruje od 20 do 50 procent bydła. W laboratoriach weterynaryjno – badawczych powstają autoszczepionki, które są przygotowywane z drobnoustrojów uprzednio wyizolowanych od zwierząt chorych.

Czym w ogóle jest mastitis u krów?

Mastitis to nic innego, jak zapalenie gruczołu mlekowego, czyli wymienia. Choroba ta charakteryzuje się objawami ogólnymi i wyraźnymi objawami miejscowymi, takimi jak: obrzęk, zaczerwienienie, podwyższenie temperatury, stwardnienia tkanek, czy zmiany konsystencji, barwy oraz składu mleka. W przebiegu zapalenia wymienia zmiany chorobowe w gruczole mlekowym mogą utrzymywać się do 14 dni, w zależności od czynnika etiologicznego, przebiegu choroby, czasu zdiagnozowania, a także skuteczności podjętego leczenia. Mastitis u krów ma negatywny wpływ na rozród zwierząt. Dodatkowo, cielęta mogą ulec zakażeniu poprzez odpijanie mleka pochodzącego od chorej krowy. Mastitis jest bolesnym schorzeniem, które doprowadza do pogorszenia dobrostanu krowy, a nawet do jej brakowania czy śmierci, dlatego bardzo ważna jest tutaj profilaktyka i regularne szczepienia.

Autoszczepionka przy zapaleniu wymienia

Szczepienia u krów z zapaleniem wymienia wykorzystywane są przez hodowców, jako element profilaktyki, który charakteryzuje się wysoką skutecznością. Laboratoria produkujące szczepionki dla krów posiadają w swojej bazie szczepy użyte do poprzedniej szczepionki. Dzięki temu po przesłaniu przez hodowcę kolejnych próbek mleka i przeprowadzeniu badań, nowa szczepionka jest uzupełniana o antygeny skierowane przeciwko nowo wykrytym patogenom (szczepionki II-generacji). To sprawia, że jest ona jeszcze bardziej skuteczna.

Autoszczepionki można stosować razem z antybiotykami podczas leczenia mastitis u krów. W autoszczepionce znajdują się zabite bakterie i ich toksyny, a więc antybiotyk nie będzie wpływał negatywnie na wytwarzanie przeciwciał. Co więcej, autoszczepionka znacznie wspomoże leczenie, wytwarzając dodatkową barierę układu odpornościowego. Warto także wiedzieć, że antybiotyk działać będzie w sposób doraźny, natomiast autoszczepionka w sposób strategiczny.

W rozmowie z ekspertem z firmy  VetLabGroup Jędryczko, która jest krajowym liderem w produkcji autoszczepionek na potrzeby weterynarii, dowiadujemy się, że:  szczepionka może być podawana, jako profilaktyka lub szczepienie terapeutyczne , które wspomaga leczenie w przypadku obecności objawów. Należy także pamiętać, że profilaktyka immunologiczna pomoże tylko wtedy, gdy krowy będą prawidłowo żywione i utrzymywane w odpowiednich warunkach.

Jak i kiedy podawać autoszczepionki?

Autoszczepionkę można podać dwukrotnie w odstępach 2 – 4 tygodni. Zaleca się jednak trzy-czterokrotne podanie w odstępach 10-21 dniowych. Bardziej podatne na szczepionki są osobniki młode, gdyż to u nich łatwiej jest pobudzić układ immunologiczny, który jest bardziej sprawny i nie obciążony immunosupresorami (czynniki zmniejszające odporność). Natomiast u dorosłych krów mogą wystąpić zaburzenia metabolizmu i zmiany w narządach miąższowych oraz narządach odpowiedzialnych za pracę układu immunologicznego (immunosupresja). To oznacza, że pewien odsetek dorosłych krów może nie reagować na szczepienia. Według wyliczeń, hodowcy powinni podawać szczepionki co 5-6 miesięcy, jako profilaktykę lub wspomagająco wraz z terapią antybiotykową podczas pojawienia się objawów zapalenia wymienia.