Rola psychologa w edukacji podstawowej

Edukacja podstawowa to czas, kiedy dziecko kształtuje swoją osobowość oraz uczy się świata. To czas rozwoju intelektualnego, fizycznego i emocjonalnego. Ważną rolę w kształceniu oraz wychowaniu dzieci pełni psycholog, którego zadaniem jest rozpoznawanie możliwości uczniów oraz ich sytuacji wychowawczej. Dzięki temu odpowiednio wcześnie można podjąć działania profilaktyczne lub interwencyjne.

Czasem zdarza się, że ani nauczyciele, ani nawet rodzice nie zauważą sygnałów, które wysyła dziecko. Nie tylko tych niepokojących, ale również świadczących o ponadprzeciętnej inteligencji lub wyjątkowych umiejętnościach. Tu na scenę wkracza psycholog, który jako specjalista może podjąć trafne decyzje dotyczące dalszej edukacji.

Podstawowe zadania psychologa w szkole podstawowej

Jedną z ról psychologa szkolnego jest prowadzenie działań profilaktycznych, które zapobiegną pojawianiu się problemów związanych z nauką lub integracją uczniów w grupie. Psycholog analizuje przyczyny niepowodzeń oraz negatywnych działań na podstawie rozmów z dziećmi, nauczycielami oraz rodzicami. Współpracuje z opiekunami dziecka, inicjując różne formy pomocy, związane z wychowaniem lub zaburzeniami rozwojowymi. We współpracy z wychowawcami oraz nauczycielami organizuje zajęcia integracyjne, warsztaty, a także zapobiega eskalacji konfliktów klasowych i próbuje je załagodzić. Jeśli jest to konieczne, współpraca odbywa się również z dyrekcją szkoły, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi lub innymi ośrodkami działającymi na rzecz dzieci.

Informacje zbierane są na podstawie badań psychologicznych, kwestionariuszy, ankiet, testów, obserwacji lub rozmów. Warto podkreślić, że rolą psychologa jest nie tylko jednorazowe rozwiązanie problemu, ale przede wszystkim nauka samodzielnego radzenia sobie w sytuacjach konfliktowych oraz wymagających komunikacji. Dotyczy to zarówno dzieci, nauczycieli, jak i rodziców 

– dodaje specjalista z Niepublicznej Szkoły Podstawowej COSIK w Adamowiźnie.

Diagnoza możliwości ucznia

Nie tylko sytuacje trudne należą do zainteresowań psychologa szkolnego. To również kwestie związane z możliwościami ucznia, jego wyjątkowymi zdolnościami, umiejętnościami, a także pomocą w odnalezieniu swojej ścieżki kariery.

Może wydawać się to działanie na wyrost w szkole podstawowej, jednak wybór dalszego kierunku kształcenia może mieć wpływ na dalsze wybory młodego człowieka. Jeśli przejawia wybitne uzdolnienia, ważne jest wsparcie, a niekiedy zorganizowane indywidualnego toku nauczania. Rozpoznanie możliwości ucznia pozwoli na zaspokojenie jego potrzeb, a także na ukierunkowanie w stronę realizacji pasji, które w przyszłości będą mogły stać się pełnoprawnym zawodem. Wspieranie mocnych stron już od najmłodszych lat może przynieść wiele dobrego dla dalszego rozwoju dziecka.

Kto może zgłosić się o pomoc do psychologa szkolnego?

Jak już wspomnieliśmy, rolą psychologa szkolnego w edukacji podstawowej, jest pomoc uczniom, nauczycielom oraz rodzicom. Z tego względu z pomocy psychologa mogą oczywiście skorzystać uczniowie, którzy mają trudności z nauką lub kontaktami z rówieśnikami, są prześladowani lub borykają się z problemami w domu. Rodzice mogą skorzystać ze wsparcia, kiedy zauważą problemy wychowawcze, a także zaniepokoi ich zmieniona postawa dziecka. Psycholog pomoże zarówno rodzicom, jak i nauczycielom w lepszym zrozumieniu zachowania młodego człowieka – czasem wynika ono z czynników niezależnych od ucznia (np. zaburzeń rozwojowych).

Dlatego jego rola w szkole podstawowej jest tak ważna. To specjalista, który pomoże zrozumieć zachowanie dziecka, pozwoli na odkrycie jego talentów, a także wspomoże w procesie wychowawczym zarówno rodziców, jak i nauczycieli. Jest to szczególnie istotne, biorąc pod uwagę fakt, że dzieci kończące edukację podstawową wkraczają powoli w świat dorosłych – co może wywołać w nich bunt, niezrozumienie, stany lękowe lub inne wymagające wsparcia specjalisty odczucia i zachowania.