Rodzaje napędowych pasów zębatych

Napędowe pasy zębate są często wykorzystywane w układach przeniesienia napędu wielu urządzeń – od silników pojazdów mechanicznych po maszyny pracujące na skomplikowanych liniach produkcyjnych. Pasy są popularne dzięki swoim właściwościom użytkowym, które przewyższają inne rozwiązania. Można z nich korzystać zarówno w urządzeniach, gdzie priorytetem jest przekazywania dużego momentu obrotowego, jak i przy dużych prędkościach obrotowych.

Zastosowanie napędowych pasów zębatych

Wszystkie urządzenia mechaniczne potrzebują układów, które pozwolą na przeniesienie napędu od silnika, do miejsca, gdzie znajduje się element wykonujący rozmaite funkcje związane z pracą maszyny. Istnieje wiele rozwiązań, dzięki którym jest to możliwe. Stosowane są mechaniczne układy przekazujące moment obrotowy, w których używane są koła zębate, a niekiedy również wały napędowe. Jest to jednak często nieefektywne, ze względu na duże opory, skomplikowanie konstrukcji niekorzystnie wpływające na ilość awarii, a także ilość potrzebnego miejsca i znaczne zwiększanie masy urządzenia. Istnieje również możliwość przenoszenia mocy za pomocą energii hydraulicznej lub ciśnienia sprężonego gazu. Układy hydrauliczne lub pneumatyczne wymagają zamontowania odpowiednich odbiorników mocy bezpośrednio przy elemencie napędzanym albo tworzenia rozwiązań hybrydowych. Lepszym rozwiązaniem są układy cięgnowe, które eliminują wady innych rozwiązań: zapewniają niewielką masę i rozmiary, mogą przekazywać moc na wymaganą odległość, znakomicie radzą sobie zarówno z dużymi momentami obrotowymi, jak i wysokimi prędkościami obrotowymi. Najpopularniejszymi rozwiązaniami są tu przekładnie łańcuchowe oraz pasowe, a zwłaszcza pasy płaskie, klinowe lub zębate – wyjaśnia przedstawiciel firmy WILHELM HERM. MÜLLER POLSKA, która specjalizuje się w systemach transportowych i przekazywania napędu.

Pasy zębate to bardzo udane połączenie zalet przekładni łańcuchowych i pasów płaskich albo klinowych. Pas zębaty, podobnie jak łańcuch współpracuje z kołem zębatym. Moment obrotowy jest więc przekazywany dzięki naciskowi pojawiającemu się po zazębieniu ogniwa łańcucha lub uzębienia pasa z zębami koła. Konstrukcja pasów zębatych jest jednak również podobna do pasów płaskich i klinowych ze względu na budowę, która wykorzystuje wielowarstwowy układ różnych okładzin, z rdzeniem wzmacniającym w postaci kordu i warstwami zapewniającymi odporność na warunki eksploatacji oraz wymaganą elastyczność. Podobnie jak pasy płaskie lub klinowe przekazują moc również dzięki sprzężeniu ciernemu.

Zalety i charakterystyka pasów zębatych

Pasy zębate dają bardzo wiele cennych możliwości. Wyróżniają się znikomą bezwładnością, co sprawia, że moment jest przekazywany niemal bez opóźnień. Mogą pracować z dużą prędkością i obciążeniem, a także nie powodują strat mocy.

Jedną z największych korzyści ze stosowania pasów zębatych jest jednak możliwość wykorzystania ich do synchronizacji działania poszczególnych urządzeń lub ich podzespołów. Dzięki nim można łatwo pozycjonować położenie rozmaitych części, a także wykorzystywać możliwość mechanicznego sterowania działaniem i prędkością różnych podzespołów. Takie rozwiązanie pozwala na bardzo precyzyjne działanie przy jednoczesnym ograniczeniu ilości koniecznej automatyki przemysłowej.

Dodatkowym atutem stosowania pasów zębatych jest ich niewielka masa i rozmiar. Dzięki temu nie ma problemów z umieszczeniem ich wewnątrz stosunkowo niewielkich urządzeń, np. do sterowania rozrządem silnika, czy napędzania pomp olejowych lub wodnych. Pasy zębate znakomicie sprawdzają się też w zastosowaniach, które łączą przekazywanie napędu z funkcjami transportowymi.

Napędowe pasy zębate są produkowane w wielu rodzajach. Podstawowy podział obejmuje rodzaj użytych do produkcji materiałów, typu uzębienia oraz zastosowania, a także odporności na dodatkowe czynniki. Większość pasów zębatych jest produkowana z poliuretanu oraz gumy. Do produkcji kordów może być używana np. stal, włókno szklane czy aramid. Jeśli chodzi o uzębienie, to wykorzystywana jest zarówno podziałka calowa, jak i metryczna. Kształty zębów mogą być bardzo różne, od tradycyjnych trapezowych po półokrągłe. W przypadku pasów metrycznych tradycyjnymi uzębieniami są m.in. T, AT, HTD. Pasy calowe to najczęściej podziałki H, L, XL, MXL, XH. Dostępne są również pasy w wersji dwustronnie uzębionej.