Przybory i akcesoria niezbędne do wykonywania rysunków technicznych

Rysunek techniczny to graficzne przedstawienie przedmiotu istniejącego lub takiego, który dopiero ma powstać. Od „zwykłego” rysunku różni się tym, że zawiera wszystkie informacje potrzebne do odtworzenia lub wytworzenia przedstawionego obiektu. Chodzi przede wszystkim o dokładne wymiary i – przy złożonych konstrukcjach – ustawienie względem siebie poszczególnych elementów. Aby stworzyć poprawny rysunek techniczny, będziemy potrzebowali wiedzy, umiejętności, ale także odpowiednich przyborów i akcesoriów kreślarskich.

Ustalenie, jakie przybory i akcesoria do rysunku technicznego należy posiadać, nie jest trudne. Wbrew pozorom nie jest ich aż tak dużo i nie są specjalnie skomplikowane. 

Jakie elementy wchodzą w skład zestawu kreślarskiego?

Pierwszym, najważniejszym elementem wyposażenia pracowni czy kącika kreślarskiego, jest stół do rysowania. Najlepiej, aby był to mebel przeznaczony wyłącznie do tego celu. Unikniemy w ten sposób przypadkowego zabrudzenia czy zniszczenia rysunków. Stół powinien mieć gładki, idealnie równy blat, który łatwo utrzymać w czystości. Do kompletu należy dodać dobrej jakości, bardzo wygodne krzesło. Przy rysunku technicznym spędzamy niekiedy długie godziny, więc mebel do siedzenia powinien być maksymalnie komfortowy. Trzecim elementem, który należy do koniecznego wyposażenia pracowni kreślarskiej, jest odpowiednie oświetlenie. Najlepszy będzie zestaw kilku lamp, które umożliwiają oświetlenie bezcieniowe. Warto też zadbać o to, aby nie były to punktowe źródła światła, lecz lampy emitujące światło rozproszone.

Na potrzeby edukacji szkolnej wystarczający będzie zestaw przyborów geometrycznych, a do tego ołówek, cienkopis i cyrkiel. Jeżeli jednak jesteśmy zainteresowani nieco bardziej profesjonalnym wykonaniem rysunków technicznych, to będziemy potrzebowali następujących przyborów kreślarskich:

• przykładnica – bardzo wygodny przyrząd montowany na desce kreślarskiej (lub stole), który jest długim liniałem na prowadnicach: dzięki temu przykładnicę można przesuwać w dół i w górę, zachowując przez cały czas poziome ustawienie względem arkusza papieru – przy prostych rysunkach technicznych nie jest to konieczne akcesorium, natomiast bardzo ułatwia pracę na dużych arkuszach i przy częstym rysowaniu, 
• przymiar i linijki – jeden długi przymiar (np. 0,5 i 1 m) i kilka krótszych linijek, które zapewniają wygodną pracę przy wykreślaniu bardzo krótkich odcinków,
• ekierki (trójkąty kreślarskie), kątomierz – należy zaopatrzyć się w dwa trójkąty kreślarskie prostokątne: pierwszy równoramienny (z kątami 45°, 45° i 90°), a drugi z kątami 30°, 60° i 90° – jeżeli będziemy potrzebowali wyznaczyć inny kąt niż wymienione, to dobrym rozwiązaniem będzie kątomierz z jednostopniową podziałką,

• krzywiki i szablony – w rysunku technicznym dominują zdecydowanie linie proste, jednak zdarzają się też okoliczności, w których musimy wykreślić koło, owal czy linię o określonej krzywiźnie: do takich zadań będziemy potrzebowali krzywików i szablonów – przydają się zawsze wtedy, gdy nie możemy uzyskać pożądanego kształtu przy użyciu cyrkla,
• cyrkiel – podstawowe narzędzie do wykreślania kół i łuków,
• ołówki i gumki – najlepiej zaopatrzyć się w ołówki automatyczne o różnej twardości: przynajmniej po jednym miękkim (z grupy oznaczonej cyfrą oraz literą B), pośrednim (HB) i twardym (z grupy oznaczonej cyfrą i literą H) – ślady ołówka usuwamy przy użyciu gumek twardych (ołówki H) i miękkich (ołówki B),
• rapidografy, cienkopisy, pisaki – klasycznym narzędziem do kreślenia tuszem są rapidografy – obecnie można używać też szerokiej gamy cienkopisów i pisaków o różnych grubościach i kolorach.

Do zestawienia można dodać jeszcze jeden ważny element wyposażenia każdego kreślarza i rysownika. Przypomina o nim specjalista od rysunku ze Sklepu Plastycznego 24, oferującego akcesoria dla plastyków i rękodzielników: – Polecam zaopatrzenie się w odpowiedniej długości tubę kreślarską. Nie jest to akcesorium związane bezpośrednio z tworzeniem rysunków technicznych, jednak pozwala skutecznie chronić efekty naszej pracy. Wykonane z tworzywa sztucznego, sztywne i lekkie tuby zapewniają ochronę przed warunkami atmosferycznymi, kurzem czy przypadkowym uszkodzeniem mechanicznym. Możemy ich używać do przechowywania rysunków w pracowni, zabezpieczania naszych prac na czas transportu, a nawet zastosować jako bezpieczne opakowania do wysyłki pocztą kurierską. 

Na jakim papierze tworzymy rysunki techniczne?

Wbrew pozorom rysunki techniczne powstają nie tylko na kalce technicznej. Służy ona przede wszystkim do kreślenia tuszem. Dokładne rysunki ołówkiem i rapidografem powstają najczęściej na brystolu (kartonie kreślarskim). Z kolei papier milimetrowy i kalka milimetrowa służą do tworzenia rysunków odręcznych, lecz z zachowaniem określonej podziałki (skali odniesienia). Najmniej dokładne, poglądowe szkice ołówkiem można tworzyć nawet na papierze pakowym. Jest on przydatny szczególnie wtedy, gdy wymagane są szczególnie duże formaty.

Komputery wygrały z deskami kreślarskimi

Choć ciągle jeszcze powstają odręczne rysunki techniczne, to nie ulega wątpliwości, że ta technika przechodzi do lamusa. Oczywiście rysunki techniczne powstają w coraz większych ilościach, są coraz dokładniejsze i bardziej skomplikowane. Jednak większość z nich na papier trafia dopiero z pamięci komputerów. Współcześnie odpowiedź na pytanie o potrzebne akcesoria do rysunku technicznego może brzmieć: wydajny komputer, dobrze skalibrowany monitor i aplikacje do projektowania. Oczywiście przyda się też drukarka, a właściwie ploter, żeby przerzucić na papier to, co narysujemy na tablecie. 

Pomimo inwazji komputerów, nauka rysunku technicznego w klasycznym wydaniu ma sens. I to nie tylko na poziomie szkoły podstawowej. Zmianie uległo samo medium, natomiast zasady kreślarskie pozostały takie same. Ucząc się rysować „przy linijce”, mamy szansę na dogłębne poznanie prawideł, które zastosujemy przy użytkowaniu komputerowych aplikacji do rysunku technicznego.