Przegląd metod wypełniania kanału zębowego: gutaperka na zimno i na gorąco

Finałem leczenia endodontycznego jest wypełnienie poszerzonych i opracowanych kanałów korzeniowych. Trzon wypełnienia stanowi w większości przypadków gutaperka oraz uszczelniacz kanału zębowego. W praktyce stomatologicznej stosuje się kilka metod aplikacji gutaperki – zarówno na gorąco, jak też na zimno. Od precyzji przeprowadzenia procesu wypełnienia zależy powodzenie całego procesu leczenia. 

Najważniejszą kwestią w aplikacji gutaperki jest dotarcie do wierzchołka kanału i bardzo staranne wypełnienie wszystkich krzywizn i rozgałęzień, bez pozostawienia żadnej wolnej przestrzeni. Jeżeli w leczonym zębie dojdzie do zamknięcia pęcherzyka powietrza, może to być przyczyną powstania stanu zapalnego i konieczności powtórzenia leczenia kanałowego. 

Gutaperka wymaga uszczelniacza 

Doradca z hurtowni sprzętu medycznego Limedic  zwraca uwagę na ważną właściwość gutaperki:  – Gutaperka jest materiałem, który nie wykazuje adhezji do zębiny. Następstwem zastosowania czystej gutaperki jest powstawanie mikroszczelin, w których mogą rozwijać się bakterie i powodować stany zapalne. Dlatego niezwykle ważne jest stosowanie uszczelniaczy kanału zębowego. Stomatolodzy mają do wyboru bardzo szeroką gamę materiałów, w tym m.in. uszczelniacze  na bazie żywic syntetycznych, cementy szkło-jonomerowe czy materiały, których bazowym składnikiem są tlenki krzemu. 

Jednym z nowocześniejszych i wygodniejszych w stosowaniu preparatów jest uszczelniacz kanału zębowego na bazie żywicy Adseal. Aplikację uszczelniacza można przeprowadzić na wiele różnych sposobów. Jednym z bardziej pracochłonnych, lecz dających najlepsze efekty sposobem jest użycie poszerzacza kanału korzeniowego. Często używa się też sączków papierowych. W przypadku stosowania wspomnianego uszczelniacza na bazie żywicy polecane jest użycie igły Lentulo, która pozwala uniknąć powstawania pęcherzyków powietrza w uszczelniaczu. Aby uniknąć zablokowania lub złamania narzędzia trzeba zastosować igłę o średnicy mniejszej od MAF (Master Apical File). Po naniesieniu uszczelniacza na ścianki kanału należy pokryć nim tuż przez aplikacją ćwiek gutaperkowy. Ćwieka można też można użyć do aplikacji uszczelniacza.  

Zimna gutaperka na 3 sposoby 

Stosowanie zimnej gutaperki jest motywowane przede wszystkim chęcią uniknięcia skurczu materiału w trakcie wychładzania. W praktyce ontodontycznej stosuje się trzy podstawowe metody wypełniania kanałów gutaperką bez jej uplastyczniania termicznego: 

• technika jeden ćwiek – najprostsza z metod, która polega na użyciu tylko jednego, głównego ćwieka gutaperkowego i uszczelniacza – w ten sposób zaleca się wypełniać kanały o prostym przebiegu, stosunkowo wąskie i mające okrągły przekrój, 
• technika kondensacji bocznej – obok ćwieka głównego do kanału wprowadzane są znacznie cieńsze ćwieki uzupełniające – jest to technika minimalizująca ryzyko nieszczelności i ograniczająca zużycie uszczelniaczy, natomiast wymaga dużej precyzji w dobraniu odpowiedniej siły kondensacji: zbyt mocne upychanie gutaperki może prowadzić do wzdłużnego pęknięcia kanału, 

• system GuttaFlow – ta technika opiera się na zastosowaniu jednego, centralnego ćwieka gutaperkowego, który spaja się z zębiną nie przy użyciu uszczelniacza, lecz specjalnego materiału, będącego połączeniem sproszkowanej gutaperki i silikonowego uszczelniacza – jest to system łatwy w stosowaniu, bezpieczny i szybki.  

Aplikacja gutaperki uplastycznionej termicznie 

Uplastycznianie termiczne gutaperki przed aplikacją umożliwia zapływanie wypełniacza do trudnodostępnych miejsc: zachyłków, nierówności i krzywizn w opracowanym wnętrzu kanału. Metoda termiczna wymaga zastosowania specjalistycznych narzędzi do uplastyczniania termicznego gutaperki. 

Pierwsza, bardzo popularna technika termiczna, to wprowadzanie ścieków gutaperkowych do kanałów zębowych i uplastycznianie ich przy użyciu spreadera stomatologicznego ogrzanego nad palnikiem lub specjalnego spreadera elektrycznego. Sam sposób wykonania wypełnienia bardzo przypomina odnotowaną wyżej technikę kondensacji bocznej na zimno, jednak jest znacznie bezpieczniejszy, bo redukuje siłę nacisku wywieranego na ściankę kanału korzeniowego. 

Drugą popularną metodą termiczną jest zastosowanie specjalnego pistoletu do podgrzewania i aplikacji gutaperki. Wprowadzamy płynny wypełniacz przy użyciu wąskiej igły wprost do kanału zębowego, a następnie kondensujemy go ręcznymi narzędziami.   

Zdjęcie RTG potwierdza poprawność wypełnienia 

Bardzo ważne jest to, żeby po wykonaniu obturacji kanału zębowego wykonać kontrolne zdjęcie RTG. Jest to jedyna metoda sprawdzenia właściwego wypełnienia kanałów, która daje stuprocentową pewność wyniku. Ćwieki gutaperkowe są dobrze widoczne na obrazie, dzięki czemu można ocenić ich zasięg i przyleganie do ścian kanału.