Ósemki, czyli zęby mądrości. Kiedy usuwać?

Trzecie zęby trzonowe, tzw. ósemki, nazywane są tradycyjnie zębami mądrości ze względu na czas wyrzynania – zazwyczaj między 17. a 21. rokiem życia, kiedy człowiek osiąga pełną dojrzałość. Niestety wielu ludziom ósemki wcale nie kojarzą się z mądrością, a raczej z rozmaitymi problemami stomatologicznymi, które niekiedy skutkują koniecznością chirurgicznego usunięcia zęba.

Czy warto usuwać ósemki prewencyjnie?

Zęby mądrości zaliczane są do narządów szczątkowych, czyli takich, które w toku ewolucji zatraciły swoją funkcję. Współczesny człowiek nie potrzebuje trzecich trzonowców do rozdrabniania twardego pożywienia, nasza dieta jest zupełnie inna niż naszych przodków. A ponieważ ósemki bywają częstym źródłem problemów stomatologicznych, przez wiele lat uważano, że najlepiej jest usuwać je prewencyjnie. Obecnie odchodzi się jednak od takich zabiegów. Jeśli ząb jest zdrowy, a jego obecność nie skutkuje zaburzeniami w obrębie jamy ustnej, należy go zachować. Jak wyjaśnia nasz rozmówca z kliniki stomatologicznej BoaDent Prestige w Katowicach:

Przeczytaj również: Na czym polega resekcja wierzchołka korzenia i kiedy się ją wykonuje?

– Priorytetem dobrego dentysty jest zawsze zachowanie naturalnych zębów pacjenta. Każdy ząb może się przydać. Jeśli np. w przyszłości pacjent straci inny ząb, zdrowy trzonowiec może być wykorzystany do podtrzymania protezy. Poza tym chirurgiczne usunięcie ósemki jest zabiegiem inwazyjnym i wiąże się z niezbyt przyjemną rekonwalescencją. Dlatego decyzja o ekstrakcji lub dłutowaniu niewyrzniętej ósemki musi mieć poważne uzasadnienie.

Wskazania do usunięcia zęba mądrości

Najczęstszą przesłanką do usunięcia ósemki jest jej częściowe lub całkowite zatrzymanie w wyniku nadmiernego stłoczenia zębów w łuku. Czy to oznacza, że należy usuwać każdy zatrzymany ząb? Oczywiście nie. Jednak niewyrznięte ósemki są częstym powodem zapaleń przyzębia i okołokoronowych. Ósemki wyrzynające się w kierunku policzka mogą przyczyniać się również do występowania stanów zapalnych błony śluzowej i torbieli, sprzyjają próchnicy, mogą też prowadzić do resorpcji, a w konsekwencji zniszczenia korzenia drugiego zęba trzonowego i jego wypadnięcia. Zatem usunięcie zatrzymanego zęba mądrości jest wskazane, jeżeli u pacjenta stwierdzono zapalenie okołokoronowe lub inne choroby przyzębia, resorpcję korzenia lub próchnicę w drugim zębie trzonowym.

Przeczytaj również: Jakie są przyczyny powstawania ubytków przyszyjkowych?

Wyrznięte trzecie zęby trzonowe mogą przyczyniać się do zaburzenia funkcji stawów skroniowo-żuchwowych. U takich pacjentów występuje zwiększone napięcie mięśni żucia i powodowane tym stanem bóle szyi oraz głowy, mogą oni słyszeć trzaski podczas przeżuwania, ruchy żuchwy względem szczęki są niesymetryczne albo ograniczone, co wiąże się z dyskomfortem podczas jedzenia. Wymienione objawy wywołane obecnością zęba mądrości są wskazaniem do jego usunięcia.

Przeczytaj również: Czym zajmuje się stomatologia estetyczna?

Ekstrakcja trzecich zębów trzonowych może wynikać również ze wskazań ortodontycznych. Co ciekawe niemal u połowy pacjentów z wadą zgryzu stwierdza się również zatrzymanie ósemek. Wpływ rozwoju zębów mądrości na stłoczenie siekaczy od lat jest przedmiotem badań, jednak naukowcom wciąż nie udało się ostatecznie rozstrzygnąć kwestii zasadności profilaktycznej ekstrakcji u pacjentów z wadami zgryzu. Szczególnie problematycznym zagadnieniem jest germektomia, czyli zabieg usunięcia zawiązka zęba mądrości.