Możliwości adaptacji budynków zabytkowych

Zachowanie zabytkowych nieruchomości w ich oryginalnej postaci leży w interesie społecznym. Właśnie dlatego budynki będące świadectwem minionych epok są objęte ochroną konserwatorską. Choć zakres tej ochrony często kojarzony jest z ograniczeniami w zakresie remontów, zabytki można modernizować, a nawet adaptować do nowych funkcji. Przyjrzyjmy się bliżej temu zagadnieniu.

Rewaloryzacja i adaptacja zabytkowych budynków                 

Stare, zaniedbane kamienice to smutny widok, który znamy niestety z większości polskich miast. Opłakany stan zabytkowych budynków najczęściej wynika z braku środków na przeprowadzenie prac konserwacyjnych. Opłacalność takiej inwestycji wzrasta, jeżeli właściciel nieruchomości ma pomysł na jej przyszłe wykorzystanie – niekoniecznie identyczne z pierwotnym przeznaczeniem.

Narodowy Instytut Dziedzictwa definiuje pojęcie rewaloryzacji jako „przywrócenie wartości zabytku, w szczególności walorów użytkowych oraz wyeksponowanie wartości obiektu”. Rewaloryzacja polega na adaptacji zabytku w celu jego ocalenia i przystosowania do pełnienia nowej funkcji albo utrzymania oryginalnego sposobu użytkowania, ale przy spełnieniu potrzeb dzisiejszych użytkowników. Adaptacja zabytkowego budynku ma więc przystosować budynek do współczesnych realiów, jednocześnie zachowując najważniejsze wartości zabytku. Prace budowlane mogą obejmować np. termomodernizację elewacji z zachowaniem oryginalnych detali architektonicznych.

Przykłady adaptacji zabytkowych nieruchomości

Najbardziej wyraziste przykłady adaptacji zabytków do nowych funkcji możemy zaobserwować w krajach zachodnich, gdzie opuszczone kościoły często adaptowane są na galerie sztuki, a nawet kluby. W Polsce nie wykonuje się tak drastycznych rewaloryzacji. Adaptacja zabytkowego obiektu sakralnego może polegać np. na wykonaniu instalacji grzewczych w świątyni bądź sanitarnych w starej plebanii. Zdecydowanie częściej adaptacji poddawane są zabytkowe kamienice. W pięknych, wyremontowanych wnętrzach urządzane są butikowe hotele, eleganckie restauracje, ale też muzea, szkoły i inne obiekty użyteczności publicznej.

Jednym z ciekawszych przykładów udanej adaptacji zabytku jest budynek przy ul. Filipińskiej 4 w Poznaniu. Dawny klasztor filipinów na przestrzeni dziejów pełnił wiele różnych funkcji, m.in. szpitala i sierocińca. Ostatnie prace renowacyjne w budynku, w którym obecnie ma siedzibę szkoła muzyczna, w 2017 roku przeprowadził Zakład Remontowo-Budowlany Renor. Firma specjalizuje się w renowacjach i kompleksowych adaptacjach budynków zabytkowych, a jej realizacje można podziwiać w różnych punktach Poznania i całego województwa wielkopolskiego. Zdjęcia z niektórych inwestycji zrealizowanych z udziałem Z.R.B. Renor dostępne są w galerii na stronie internetowej przedsiębiorstwa.