Metody badań właściwości kruszyw drogowych

Kruszywa budowlane są materiałami o bardzo szerokim zastosowaniu. Korzysta się z nich w budownictwie kubaturowym do zagęszczania podłoża czy produkcji betonu, ale także liniowym, gdzie są potrzebne zarówno przy budowie infrastruktury przesyłowej, jak i do formowania różnych obiektów inżynieryjnych. Kruszywa są też kluczowym materiałem używanym w drogownictwie m.in. do wzmacniania gruntu, wykonywania drenaży, podbudów i konstrukcji ziemnych.

Dlaczego badania kruszyw są niezbędne?

Obowiązujące przepisy wymagają, by używane do realizacji inwestycji budowlanych kruszywa spełniały wymogi stosownych norm. Jest to niezbędne dla zagwarantowania odpowiedniej jakości materiału oraz osiągnięcia oczekiwanej przez projektanta charakterystyki wytrzymałościowej. Badania kruszyw drogowych wykonuje się dla uzyskania deklaracji zgodności, która musi być dołączona do każdego wyrobu budowlanego, a co za tym idzie otrzymania prawa do posługiwania się znakiem CE. Badania są też konieczne dla otrzymania wymaganych certyfikatów i spełniania specyfikacji określanych przez inwestorów działających w konkretnych branżach np. przy budowie dróg, w kolejnictwie czy przy produkcji materiałów budowlanych. Weryfikacja surowca jest też często nieodzowna do rozliczenia wykonawcy z użycia kruszywa podanego w zawartej umowie. Badania kontrolne kruszyw są też niezbędne w ramach Zakładowej Kontroli Produkcji.

Przeczytaj również: Jak zorganizować transport kruszyw?

Jak bada się kruszywa?

W ramach badań oznaczane mogą być m.in. takie parametry jak skład ziarnowy, zawartość pyłów oraz ziaren drobnych ustalany metodą przesiewania, pokazujący frakcję kruszywa, wskaźnik nośności CBR (California Bearing Ratio) weryfikujący wytrzymałość materiału na podbudowę, mrozoodporność kruszywa, ważna przy sprawdzaniu odporności składników mieszanek mineralno-asfaltowych na cykle zamarzania i rozmarzania, a także jego wilgotność optymalna czy odporność na rozdrabnianie badana metodą Los Angeles. Liczyć się będzie odporność na ścieranie badana metodą mikro-Deval, jak również reaktywność alkaliczna, gęstość ziaren i nasiąkliwość, ponadto wskaźnik płaskości, wskaźnik kształtu, wskaźnik piaskowy i wskaźnik przepływu kruszyw. Pełny zakres badań kruszyw drogowych wykonuje akredytowane laboratorium badawcze FerroCarbo. W ofercie znajdują się badania zgodności z normami polskimi (PN-EN, PN-S, PN-B), europejskimi (EN) i amerykańskimi (ASTM). Laboratorium przeprowadza badania akredytowane m.in. wg norm PN-EN 1744, PN-EN 933, PN-EN 1097, PN-EN 1367, PN-EN 13179 i PN-EN 13450, Procedury Badawczej GDDKiA PB/1/18 oraz Procedury Badawczej GDDKiA PB/2/18. Możliwe jest także wykonanie badań nieakredytowanych np. wg norm PN-EN 12697, PN-55/B-04492, BN-76/8950-03, a także wg wymogów inwestorów, choćby WTWiO ILK3b-5100/10/07, WTWiO Id-110, WT-4 oraz Id-3