Jakie podatki musi płacić osoba prowadząca działalność gospodarczą?

Podatki są nieuniknione – zarówno w przypadku osób prywatnych, jak i prowadzących działalność gospodarczą. Dwa podstawowe: czyli podatek dochodowy oraz podatek od towarów i usług są obowiązkowe. Przedsiębiorcy mają jednak możliwość wyboru formy opodatkowania, a także skorzystania ze zwolnienia z VAT. Przyjrzyjmy się temu zagadnieniu bliżej – sprawdź, jakie podatki musi płacić przedsiębiorca.

W 1789 roku Benjamin Franklin napisał w liście do Jean-Baptiste Leroy’a: „Na tym świecie pewne są tylko śmierć i podatki”. To stwierdzenie wciąż nie straciło na aktualności. Podatki musi bowiem płacić każdy z nas.

Podatek dochodowy

Jednym z podstawowych i obowiązkowych dla każdego przedsiębiorcy podatków jest podatek dochodowy. Jak sama nazwa wskazuje jest to podatek płacony od dochodów, czyli od przychodów pomniejszonych o koszty jego uzyskania. Wysokość oraz termin zapłaty zależny jest od wybranej formy opodatkowania. Teoretycznie przedsiębiorca ma wybór, która forma opodatkowania będzie dla niego najbardziej korzystna, jednak zawsze pod pewnymi warunkami.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyróżnia dwie ogólne formy opodatkowania: skala podatkowa 17% i 32% oraz podatek liniowy 19%. Wyróżniamy również tak zwane zryczałtowane formy opodatkowania, czyli ryczałt ewidencjonowany oraz kartę podatkową – mówi specjalista z Financial Service Support, biura rachunkowego z Warszawy – Kwota podatku w przypadku ryczałtu ewidencjonowanego jest zależna od przychodu i obowiązującej stawki ryczałtu dla danego typu działalności. W przypadku karty podatkowej wysokość podatku jest jednolita w całym roku podatkowym, niezależnie od dochodów i kosztów uzyskania przychodu.

Jeśli wydaje się to skomplikowane zachęcamy do dalszej lektury, gdzie wyjaśniamy formy opodatkowania bardziej szczegółowo.

Ogólne formy opodatkowania: skala podatkowa i podatek liniowy

Skala podatkowa, zwana również zasadami ogólnymi to jedna z najczęściej wybieranych form opodatkowania. Przyjmowana jest z urzędu, dlatego przedsiębiorca, który chce z niej skorzystać nie musi składać żadnego oświadczenia. Wysokość należnego podatku obliczana jest od osiągniętego dochodu i zależy od jego wysokości. Jeżeli w danym roku podatkowym osiągnie się dochód poniżej 85 528 zł podatek wyliczy się według stawki 17%. Nadwyżka powyżej tej kwoty opodatkowana jest stawką 32%. Dodatkowo w pierwszym progu podatkowym od kwoty podatku odejmuje się kwotę zmniejszającą podatek. Możliwe jest także pomniejszenie dochodu o składki ZUS na ubezpieczenie społeczne, natomiast składki na ubezpieczenie zdrowotne pomniejszają podatek do zapłaty. Zasady ogólne umożliwiają również skorzystanie z różnego rodzaju ulg, na przykład ulgi na dzieci.

W przypadku podatku liniowego podatek obliczany jest zawsze na podstawie jednej stawki 19%, bez względu na wysokość osiągniętych dochodów. Jet to rozwiązanie korzystniejsze dla przedsiębiorców, którzy osiągają roczne dochody sporo powyżej 85 tysięcy złotych. Nie ma jednak możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem oraz uzyskania ulg podatkowych. Co prawda można odliczyć składki na ubezpieczenie społeczne od dochodu, jednak w przypadku składek na ubezpieczenie zdrowotne możliwe jest odliczenie od podatku jedynie 7,75% podstawy wymiaru.

Uproszczone formy opodatkowania: ryczałt ewidencjonowany i karta podatkowa

Forma opodatkowania w postaci ryczałtu ewidencjonowanego jest korzystna dla osób prowadzących działalność gospodarczą, które nie posiadają wysokich kosztów uzyskania przychodu. W tym przypadku wysokość podatku jest zależna od przychodu. Aby skorzystać z tej formy konieczne jest jednak spełnienie pewnych warunków, między innymi nie przekroczenia obrotów powyżej 250 000 euro. Rodzaj prowadzonej działalności musi również uwzględniać możliwość rozliczania się w formie ryczałtu. W tym przypadku przychody opodatkowuje się według sześciu podstawowych składek: 20%, 17%, 12,5%, 8,5%, 5,5% i 3%. Stawka podatkowa jest zależna od profilu działalności, na przykład 20% to określone wolne zawody, natomiast 3% stawka obejmuje między innymi usługi gastronomiczne.

Jeszcze inaczej wygląda kwestia rozliczania się za pomocą karty podatkowej. W tym przypadku wysokość podatku jest niezależna od osiąganych przychodów i dochodów. Opodatkowanie jest zależne między innymi od rodzaju wykonywanych usług, liczby mieszkańców gminy, w której prowadzona jest działalność, liczby zatrudnianych pracowników, a nawet wieku przedsiębiorcy. Osoba prowadząca działalność gospodarczą jest zobowiązana do comiesięcznego odprowadzania ustalonej kwoty podatku, niezależnie od tego, czy osiągnęła zyski, czy też zanotowała straty. Zarówno ryczałt ewidencjonowany, jak i karta podatkowa nie dają możliwości rozliczania się wspólnie z małżonkiem lub korzystania z ulg.

Podatek od towarów i usług – VAT

Podatek dochodowy to pierwszy z podatków, który każda osoba prowadząca działalność gospodarczą ma obowiązek płacić. Drugim jest VAT, czyli podatek od towarów i usług. Płacenie VAT-u nie zawsze jest obowiązkowe. Jeśli działalność nie jest uwzględniona w ustawie jako ta, która od samego początku musi być opodatkowana, a roczne obroty nie przekraczają 200 000 złotych można skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT. Zwolnione z VAT nie mogą być między innymi działalności związane z wyrobami jubilerskimi, branżą budowlaną, transportową lub świadczeniem usług prawniczych.

Podstawowa stawka podatku VAT wynosi 23%. Dodatkowo wyróżniamy stawki preferencyjne 8%, 5%, 4% i 0%, a także stawki zwolnione oraz niepodlegające. To, jaką kwotę podatku zapłaci przedsiębiorca oblicza się odejmując podatek naliczony od podatku należnego. Z tego względu jest on neutralny dla przedsiębiorcy, a jego ostateczną wartością zostaje obciążony konsument. Skomplikowane? Na szczęście każdy przedsiębiorca może skorzystać z usług biura rachunkowego, oferującego obsługę księgową. Dzięki temu będzie mógł skupić się na głównym zakresie swojej działalności, nie zaś na konieczności obliczenia należnego podatku.