Jakie informacje dostarcza liczba komórek somatycznych w mleku?

Badanie czystość i jakość mleka jest nieodzowne we współczesnym przemyśle mleczarskim. Jednym z podstawowych wskaźników jakości mleka i zdrowia krów jest zawartość komórek somatycznych. W dzisiejszym artykule przyjrzymy się bliżej temu zagadnieniu, aby wyjaśnić, jakie informacje dostarcza liczba komórek somatycznych w mleku. Zapraszamy do lektury!

Czym jest liczba komórek somatycznych w mleku?

Liczba komórek somatycznych (LKS), którą bada się płynami do testowania mleka, to wskaźnik obecności ciałek komórkowych w mleku, które pochodzą zarówno z tkanek gruczołu mlekowego, jak i z krwi krów. W skład tych ciałek wchodzą przede wszystkim leukocyty i komórki nabłonkowe wyścielające gruczoł mleczny. LKS jest jednym z najważniejszych parametrów oceny jakości surowego mleka, ponieważ jego wartość może świadczyć o stanie zdrowia zwierząt, higienie produkcji oraz jakości samego produktu. Wartość LKS może być różna w zależności od wielu czynników, takich jak rasa krowy, wiek zwierzęcia czy stadium laktacji. Dlatego należy brać pod uwagę te czynniki podczas analizy liczby komórek somatycznych.

Liczba komórek somatycznych a zdrowie krów mlecznych

Z punktu widzenia zdrowia krów mlecznych wysoka liczba komórek somatycznych może być sygnałem wystąpienia stanu zapalnego gruczołu mlekowego, czyli mastitis. Jest to jedno z najczęstszych schorzeń dotykających krowy mleczne, prowadzące do obniżenia wydajności mlecznej oraz pogorszenia jakości mleka. W przypadku wystąpienia mastitis liczba komórek somatycznych może wzrosnąć nawet kilkudziesięciokrotnie w stosunku do wartości prawidłowych. Warto zaznaczyć, że nie każdy wzrost LKS musi być wynikiem mastitis. Czasami może to być efekt stresu u zwierzęcia, zmiany diety czy innych czynników wpływających na funkcjonowanie organizmu krowy. Dlatego też, aby właściwie ocenić zdrowie zwierzęcia, warto monitorować LKS regularnie i analizować go w kontekście innych parametrów.

LKS a jakość mleka

Do pomiaru LKS stosuje się specjalistyczne płyny do badania komórek somatycznych, dostępne są m.in. u producenta środków czystości Cleanlab, który oferuje również preparaty do mycia systemów udojowych, środki do odkażania gleby itp. W mleku o podwyższonej liczbie komórek somatycznych może występować zmniejszona zawartość białka, tłuszczu czy laktozy, co wpływa na wartość odżywczą produktu. Ponadto takie mleko może zawierać zwiększoną ilość bakterii, które powodują szybsze psucie się produktu i występowanie nieprzyjemnych zapachów i smaków. Dlatego kontrola liczby komórek somatycznych jest niezbędna dla utrzymania wysokiej jakości mleka i bezpieczeństwa żywnościowego.