Jak przebiega adaptacja obiektów zabytkowych?

Malejące rezerwy wolnych przestrzeni terenowych w miastach, a także trend w budownictwie związany z odnawianiem historycznych form, sprawia, że coraz więcej starych budynków wymaga dostosowania do współczesnych wymagań i funkcji. Do tego konieczne są tzw. adaptacje budynków zabytkowych. W artykule piszemy, na czym polega ten proces, jakie są formalności oraz ograniczenia z nim związane. 

Czym jest adaptacja obiektów zabytkowych? 

Najprościej mówiąc, adaptacja zabytków polega na przystosowaniu dawniej użytkowanego obiektu do nowych wymagań. Dostosowanie architektoniczno-budowlane może obejmować zmiany:

• układu konstrukcji,
• wyposażenia technicznego,
• materiałowe,
• struktury funkcjonalno-przestrzennej.

Adaptacja zabytków dotyczy dziś najczęściej budowli poprzemysłowych. Architektura industrialna doskonale komponuje się nie tylko z obiektami komercyjnymi, jak np. galerie sztuki czy centra handlowe. Również mieszkania czy studia zaaranżowane w takiej przestrzeni (tzw. lofty) od kilku lat cieszą się niesłabnącą popularnością. 

Etapy adaptacji zabytków 

Pierwszy krokiem przed rozpoczęciem prac modernizacyjnych jest uzyskanie zgody wojewódzkiego konserwatora zabytków. Do tego konieczne jest złożenie wniosku oraz m.in. następujących dokumentów:

• projektu budowlanego,
• planowanego zakresu prac,
• uprawnień pracowników. 

Warto wiedzieć, że projektowanie w obiektach zabytkowych znacznie odbiega od standardów znanych ze współczesnych praktyk. Bardzo często trzeba wykorzystać nietypowe, rzadkie materiały budowlane. To ważne głównie ze względu na zachowanie estetyki i charakterystycznego wyglądu obiektu.

Ograniczenia i problemy 

Podstawową przeszkodą w realizacji projektu adaptacji zabytków jest zazwyczaj rozbieżność wizji inwestora z możliwościami wynikającymi z przepisów prawa budowlanego. Dobrze jest, aby jeszcze przed przystąpieniem do projektowania skonsultować planowane zamierzenia z pracownikiem urzędu konserwatorskiego. Przygotowanie dokumentacji projektowej zabytków najlepiej zlecać profesjonalnym firmom, takim jak Biuro Konstrukcyjne KONTE z Gdańska. Poza tym, zaleca się zwrócić szczególną uwagę na dobór specjalistów, którzy będą realizować prace branżowe. Pozwoli to m.in. lepiej przeprowadzić badanie przedprojektowe istotne do identyfikacji specyficznych cech obiektu. Doskonałym źródłem informacji są także szczegółowe i rzetelnie przeprowadzone inwentaryzacje.