Jak powstają liny żeglarskie?

Liny żeglarskie stanowią jeden z podstawowych elementów wyposażenia jachtu. Regularna wymiana gwarantuje bezpieczeństwo oraz sprawną obsługę poszczególnych komponentów łodzi. Aby wybrać odpowiedni rodzaj materiału, z którego się je wytwarza, warto przyjrzeć się całemu procesowi produkcji. Prawdziwa rewolucja w tym zakresie miała miejsce w drugiej połowie XX wieku.

Pierwsze liny żeglarskie były wyrabiane z surowców naturalnych pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego. W dwudziestym stuleciu zaczęto rezygnować z takiego źródła, głównie ze względu na wytrzymałość materiałów. Powoli odchodzono od bawełny, która z jednej strony nie sztywniała wskutek działania wilgoci, z drugiej – szybko się niszczyła. Skłaniano się ku tworzywom sztucznym, odpornym na ciężkie warunki panujące na statkach. Sizal wprawdzie, pozyskiwany z egzotycznej agawy, wyróżniał się znaczną trwałością, jednak zmieniał swoje właściwości pod wpływem wody. Włókna kokosa mogły zaskakiwać swoją elastycznością, ale poddawały się procesowi gnilnemu. Właśnie dlatego poszukiwano alternatyw, łączących w sobie doskonałe parametry techniczne z żywotnością.

Współczesna produkcja lin żeglarskich 

Można wskazać trzy typy tworzyw sztucznych, z których najczęściej wykonuje się liny. Jednym z nich jest poliester, szczególnie stosowany na pokładzie jachtów. Cechuje się znacznie większą wytrzymałością od tkanin naturalnych oraz odpornością na promieniowanie UV. Z kolei polipropylen wykorzystuje się do wytwarzania lin znajdujących się w warunkach wysokiego prawdopodobieństwa kontaktu z chemikaliami. Charakteryzuje się dużą giętkością. Warto również wspomnieć o poliamidzie (określanym również jako nylon), będącym trwalszym odpowiednikiem włókien kokosa, jeżeli chodzi o elastyczność. 

Współcześnie dostępne materiały, pozyskiwane poza światem naturalnym, wychodzą naprzeciw trudnym warunkom poza lądem. Posiadają właściwości niemożliwe dotąd do uzyskania – twierdzi pracownik firmy TECHBAND.

Jeżeli chodzi o sam proces produkcji, aktualne metody w tym zakresie skupiają się głównie na różnych rodzajach splotu. Szeroko stosuje się plecenie „warstwy ochronnej” wokół rdzenia, niosącej miano oplotu. Ma on za zadanie zwiększać wytrzymałość produktu. Aby jeszcze bardziej wzmocnić tę właściwość i uzyskać narzędzie odporne na naprawdę uciążliwe czynniki, stosuje się kilka takich „otulin”. Wskutek tego liny żeglarskie stają się grubsze, ale ze względu na wykorzystany materiał wciąż są dostatecznie lekkie. Bardziej klasyczną techniką jest kręcenie – sznur jest wtedy wykonywany z kilku, zazwyczaj trzech lub czterech splotek (pasm). W tym celu używa się polipropylenu i uzyskuje się produkt o znacznej elastyczności, przydatnej przy amortyzacji uderzeń fal podczas cumowania.

Olinowanie jachtu 

Oprócz podziału na surowce naturalne i tworzywa sztuczne, a także liny plecione i kręcone, warto przytoczyć klasyfikację ze względu na zastosowanie na łodzi. Na jachcie stosuje się olinowanie ruchome i stałe. Pierwsze z wymienionych wykorzystuje się do obsługi takielunku i innego oprzyrządowania, drugie – mocują maszty, bukszpryt, wystrzał i kadłub. Ich rolą jest równomierne przenoszenie obciążenia. Podstawową różnicą pomiędzy tymi dwoma systemami jest to, że manipulowanie olinowaniem ruchomym jest częstym zjawiskiem, zaś w przypadku stałego wykonuje się to jedynie w razie konieczności, aby poprawić napięcie. Właśnie dlatego potrzebna jest dostateczna wiedza na temat właściwości tworzyw oraz metody produkcji – aby prawidłowo dobrać linę żeglarską, jej elastyczność oraz twardość.