Jak podawać leki za pomocą pompy infuzyjnej?

Pompy infuzyjne to urządzenia powszechnie stosowane na oddziałach intensywnej terapii, w karetkach pogotowia, a w określonych indywidualnych przypadkach również w domach pacjentów. Ich zadaniem jest precyzyjne, dożylne podawanie leków, co znacznie ułatwia prowadzenie leczenia, łagodzi ból i podnosi bezpieczeństwo chorego. Wszystko to jednak pod warunkiem, że pompa będzie prawidłowo obsługiwana. Jak robić to w warunkach domowych? Sprawdzamy.

Do czego służy pompa infuzyjna? 

Infuzja to proces podawania płynów do organizmu drogami innymi niż naturalne, czyli nie doustnie, ale dożylnie bądź – znacznie rzadziej – doszpikowo. Do dokładnego podawania precyzyjnie określonych dawek leków czy też substancji odżywczych w sposób ciągły lub okresowy bezpośrednio do układu krwionośnego służy właśnie pompa infuzyjna. Urządzenie to składa się z korpusu wyposażonego w układ elektroniczny, przyciski i wyświetlacz oraz strzykawki z tłokiem i siłownikiem.

Pompy infuzyjne występują w kilku typach, różniących się poziomem technicznego zaawansowania, funkcjami, sposobem działania i wielkością:

• pompy strzykawkowe – najpowszechniejsze, kontrolowane elektronicznie. Tłok strzykawki jest popychany z określoną prędkością i siłą, w wyniku czego lek wypływa ze strzykawki do żyły pacjenta. Wśród tego typu pomp popularne są pompy Hedy i pompy PCA;
• pompy strzykawkowe ambulatoryjne – zasilane bateriami, o niskiej wadze, pozwalają pacjentom na przemieszczanie się w czasie infuzji płynów;
• pompy elastometryczne – kontrolowane grawitacyjnie, o prostej budowie (kurczący się zbiornik o kształcie balona);
• pompy wolumetryczne – najbardziej skomplikowane, wykorzystujące kasety tłokowe do kontroli infuzji płynu;
• pompy żywieniowe – do żywienia pozajelitowego i nawadniania.

Do użytku domowego najczęściej wykorzystywane są ambulatoryjne pompy strzykawkowe, umożliwiające wykonywanie codziennych czynności podczas podawania leków, poręczne i łatwe w obsłudze, a także pompy żywieniowe przeznaczone dla chorych z niewydolnością układu pokarmowego.

Jak obsługiwać pompę infuzyjną? 

Pompy infuzyjne wyróżnia łatwa obsługa – wszystko po to, by pacjenci i ich opiekunowie nie mieli problemu z korzystaniem z tych urządzeń. Najważniejszą kwestią jest odpowiednie zaprogramowanie dawek leku oraz częstotliwości jego podawania, które powinno być ustalone przez lekarza. Parametry ustawia się z użyciem przycisków, a następnie należy umieścić jednorazową strzykawkę w torze pompy i podłączyć przewód do stałego dostępu żylnego (wykonanego uprzednio przez personel medyczny). Reszta dzieje się automatycznie, a ewentualne błędy lub problemy aparat sygnalizuje dźwiękowo i wizualnie.

Pacjenci i ich rodziny mają początkowo wiele wątpliwości i pytań dotyczących działania i obsługi pomp infuzyjnych, powinni zatem zostać przeszkoleni przez profesjonalistę, czyli lekarza lub pielęgniarkę opiekujących się pacjentem. My także udzielamy odpowiedniego instruktażu osobom, które wypożyczają od nas pompy – wyjaśnia pracownik stacjonarnego sklepu medycznego Medseven w Bydgoszczy.

W przypadku stosowania w warunkach domowych pomp żywieniowych ważna jest szczególna dbałość o higienę, codzienna wymiana zestawów do podaży diet oraz strzykawek i przechowywanie preparatów do żywienia w warunkach zgodnych z zaleceniami producenta. Pompy infuzyjne umożliwiają ciągły wlew substancji odżywczych, choć zwykle zalecana jest przerwa nocna.

Podsumowując, obsługa pomp infuzyjnych po przeszkoleniu nie powinna nastręczać żadnych trudności, a ich zastosowanie może znacznie podnieść komfort życia pacjenta, przyspieszyć leczenie i umożliwić wyjście ze szpitala do domu.