Do wykonywania jakich badań w okulistyce wykorzystuje się mikroskopy spekularne i konfokalne?

W wykonywaniu badań diagnostycznych w gabinetach okulistycznych wykorzystuje się dużo różnego rodzaju urządzeń. W większości przypadków, żeby możliwe było przeprowadzenie dokładnego badania określonych struktur oka niezbędne jest wykorzystania mikroskopów. Obecnie w diagnostyce okulistycznej, w zależności od rodzaju przeprowadzanego badania, wykorzystuje się jeden z dwóch rodzajów mikroskopów: mikroskop spekularny lub mikroskop konfokalny. W naszym artykule dokładniej opisujemy sposób działania i metody wykorzystania obu tych rodzajów mikroskopów.

Mikroskopy spekularne

Nieco starszym rodzajem wykorzystywanych w okulistyce mikroskopów są mikroskopy spekularne, które znane są także pod nazwą mikroskopy endotelialne. Tego typu okulistyczne urządzenia diagnostyczne są wykorzystywane do oceny pojedynczej warstwy komórek śródbłonka rogówki, która pełni bardzo ważną rolę w jej działaniu. Stanowi bowiem barierę pomiędzy przezroczystą rogówką a płynem komory przedniej i jest odpowiedzialna za przepływ tego płynu oraz za to, czy rogówka oka ma zawsze odpowiednią grubość. Grubość rogówki jest bardzo ważna, ponieważ to właśnie od niej zależy, czy rogówka jest w stanie prawidłowo załamywać dochodzące do niej światło i dzięki temu tworzyć ostry obraz w siatkówce.

Jak tłumaczy nasz rozmówca, doradca klientów z firmy Poland Optical, jednego z największych w Polsce dystrybutorów markowych urządzeń okulistycznych i optycznych: Badanie diagnostyczne z wykorzystaniem mikroskopów endotelialnych jest bardzo proste i bezinwazyjne. Całe badanie jest całkowicie zautomatyzowane. Przy użyciu urządzenia podczas wykonywania badania rogówki można precyzyjnie ocenić morfologię, ilość komórek śródbłonka oraz grubość rogówki, czyli pachymetrię. Jednocześnie samo badanie jest bezkontaktowe i urządzenie w żadnym momencie nie dotyka rogówki, co sprawia, że nie ma żadnego ryzyka przypadkowego uszkodzenia rogówki lub przeniesienia jakichś chorób bakteryjnych.

Jakie jest zastosowanie mikroskopów konfokalnych?

Duże znaczenie w diagnostyce mają również okulistyczne mikroskopy konfokalne. Tego typu sprzęt diagnostyczny jest stosowany w okulistyce stosunkowo od niedawna, jednak ciężko go przecenić. Mikroskopy konfokalne umożliwiają bowiem uzyskanie w czasie rzeczywistym przekrojów tkanki rogówki na poziomie komórkowym. Ich zastosowanie pozwala więc  w pewnym stopniu zastąpić stosowane wcześniej w tym celu lampy szczelinowe. Przewaga mikroskopów konfokalnych nad lampami szczelinowymi polega przede wszystkim na tym, że z ich użyciem możliwe jest uzyskanie znacznie większego powiększenia obrazu obserwowanych struktur. Przy użyciu lampy szczelinowej obraz może być powiększony jedynie 40-krotnie, natomiast mikroskop konfokalny może go powiększyć nawet 600-krotnie! Różnica jest więc ogromna.

Przewaga mikroskopu konfokalnego jest również związana z tym, że podczas badania ograniczona jest płaszczyzna ogniskowania do tylko jednego punktu. Poprzez usunięcie światła spoza płaszczyzny możliwe jest uzyskanie zwiększonego kontrastu i lepszej rozdzielczości.