Czym wyróżnia się kultura góralska?

Kultura góralska zachwyca turystów wesołym charakterem i bogatą kolorystyką. Składa się z różnych elementów, wśród których znajdują się m.in. muzyka, taniec czy gwara. Przedstawiciele tej kultury są dumni ze swojego dorobku, chętnie prezentują tradycję i nie mają problemu z jej przedstawianiem nawet poza Podhalem. Natomiast turyści z radością próbują zrozumieć ich odrębność kulturową. W artykule podpowiadamy, co głównie wyróżnia kulturę góralską.

Gwara góralska

Pierwszym elementem charakterystycznym dla kultury góralskiej jest gwara. Mieszkańcy Podhala posługują się dialektem języka polskiego, który zawiera różne staropolskie archaizmy, a także naleciałości oraz zapożyczenia z języków słowackiego, węgierskiego czy bałkańskiego. Pracownik ośrodka wypoczynkowego Kaniówka Ski Resort mówi: Górale używają gwary w różnych sytuacjach – zarówno na co dzień, jak i w pracy czy szkole. Wyróżnia się ona przede wszystkim mazurzeniem oraz akcentowaniem pierwszej sylaby. Charakterystyczne dla sposobu mówienia mieszkańców Podhala jest również wymawianie „ch” jako „k”, a samogłoski „o” jako „ł”, zwłaszcza na początku wyrazu.

Strój góralski

Górale przywiązują wagę również do swojego stroju – znany chyba wszystkim strój góralski dawniej był noszony na co dzień, ale dziś jest już zakładany tylko na różne święta i uroczystości. Mieszkańcy Podhala chętnie po niego sięgają również z okazji wesela, chrzcin, a nawet pogrzebu. Typowy góralski strój damski składa się z cienkiej koszuli z szerokimi rękawami oraz niskim kołnierzykiem. Jego elementem są również spódnica z szerokimi fałdami, a także kwiecisty gorset. Z kolei strój męski wyróżniają płócienna koszula, najczęściej z metalową spinką, jasne portki z czarnymi lampasami oraz haftowane parzenice na uda.

Muzyka góralska

Muzyka góralska również jest elementem kultury mieszkańców Podhala. Co ciekawe, zmieniała się na przestrzeni lat, ale wciąż wyróżniają ją jej tradycyjne elementy. Z radością przekazywano ją z pokolenia na pokolenie, dzięki czemu nadal możemy cieszyć się jej brzmieniem. Bardzo często można ją usłyszeć na imprezach okolicznościowych organizowanych w górach. Zazwyczaj kapele góralskie składają się z czterech muzyków. Wszelkie pieśni wykonywane są wielogłosowo, a niekiedy wzbogaca się je różnymi okrzykami. Muzyka góralska jest bardzo żywa, radosna i z pewnością można użyć określenia, że porywa to tańca.

Taniec góralski

To kolejny element kultury góralskiej. Tańce, które są znane na Podhalu, podkreślają męską siłę oraz zręczność. Kobiety stanowią jedynie ich tło dekoracyjne. Wyróżnia się dwa najpopularniejsze tańce, są to góralski oraz zbójnicki. Pierwszy z nich polega na tańcu kobiety i mężczyzny, jednak partnerzy niewiele się dotykają. Poruszają się obok siebie, ale mają mały kontakt fizyczny. Natomiast taniec zbójnicki jest charakterystyczny dla mężczyzn. To oni biorą w nim udział, poruszając się po obwodzie koła i wykonując ustalone wcześniej ruchy. Dawniej taniec był bardzo ważnym elementem kultury góralskiej. Dzisiaj jest traktowany przede wszystkim jako atrakcja dla turystów.