Czy kremacja jest zgodna z wiarą katolicką?

Jeszcze do niedawna kremacja utożsamiana była z praktykami pogańskimi, a za jedyną akceptowalną przez wiarę katolicką formę pochówku uznawane było złożenie ciała zmarłego w trumnie do grobu. Obecnie można jednak zaobserwować, że pogrzeby urnowe odbywają się coraz częściej i wkrótce mogą stać się dominującą formą pochówku. Pojawia się więc pytanie: czy kremacja jest zgodna z wiarą katolicką?

Kremacja – co należy o niej wiedzieć?

Z definicji  kremacja to nic innego jak spopielenie zwłok. Ciało zmarłej osoby, po dostarczeniu stosownych dokumentów oraz podpisaniu zlecenia kremacji, należy w odpowiedni sposób przygotować. Zmarłego owija się w całun lub ubiera w odzież z naturalnych materiałów, a następnie umieszcza w specjalnej, kremacyjnej trumnie. Co ważne, zarówno trumna, jak i ciało zmarłego muszą być pozbawione wszelkich metalowych elementów.  Zanim ciało zostanie złożone do trumny, rodzina zmarłego może się z nim pożegnać. Później, ciało wraz z trumną poddaje się kremacji, która odbywa się w miejscu specjalnie do tego wyznaczonym, czyli krematorium. W nim obecny jest specjalny piec, który nagrzewa się do temperatury o przedziale od 800 do 1200 stopni Celsjusza, co umożliwia spopielenie bez udziału ognia. Cały proces kremacji, w tym temperatura i dostęp powietrza, jest monitorowany oraz kontrolowany, a pracownicy domu pogrzebowego zapisują datę i godzinę oraz czas trwania kremacji. 

Po spopieleniu, które zazwyczaj trwa od 2 do 3 godzin, prochy należy ostudzić i umieścić w kremulatorze, gdzie poddawane są dalszemu rozdrobnieniu. Tak przygotowane prochy zmarłego umieszcza się w urnie pogrzebowej, którą następnie należy hermetycznie zamknąć i umieścić w kolumbarium bądź zakopać w ziemi – dodaje nasz rozmówca z  domu pogrzebowego Szadkowski, świadczącego usługi na terenie Warszawy i okolic.

Czy prawo kanoniczne zezwala na kremację zwłok?

Kremacja jest całkowicie akceptowana przez Kościół Katolicki już od 1963 roku, co potwierdza Kodeks Prawa Kanonicznego. Ponadto stanowisko Kościoła Katolickiego dotyczące pochówku ciał zmarłych, które zostało przedstawione 25 października 2016 roku w instrukcji Kongregacji Nauki Wiary „Ad resurgendum cum Christo”, podtrzymuje kremację jako  formę pochówku zgodną z wiarą katolicką.  Tradycyjna forma pochówku jest przez Kościół Katolicki jedynie preferowana, ponieważ zgodnie z wiarą w zmartwychwstanie ludzi po śmierci pochówek ciał w trumnach traktowany jest jako wyraz większego szacunku. Watykan wyraźnie zaznacza, że kremacja sama w sobie nie jest sprzeczna z naukami Kościoła, o ile wybór kremacji nie jest podyktowany wolą „odrzucenia chrześcijańskich dogmatów, w duchu sekciarskim, albo też pod wpływem nienawiści wobec religii katolickiej i Kościoła”. W tym miejscu należy zaznaczyć, że  pogrzebom urnowym, tak jak inhumacji, towarzyszyć mogą sakramenty i uroczystości pogrzebowe. Watykańska dykasteria podkreśla, iż „pochówek jest najbardziej odpowiednią formą wyrażenia wiary i nadziei w zmartwychwstanie ciała”. Oznacza to, że  Kościół nie akceptuje jedynie przechowywania urn w domach bądź rozsypywania prochów w powietrzu lub na wodzie. Zgodnie z instrukcją Kongregacji Nauki Wiary,  zabrania się także wykonywania z prochów zmarłej osoby różnego rodzaju pamiątek, biżuterii czy innych przedmiotów.

Wybór między pochówkiem urnowym a szkieletowym

To, czy osoba zmarła zostanie poddana kremacji, czy inhumacji, zależy przede wszystkim od indywidualnych przekonań samego zmarłego bądź jego najbliższych. Inhumacja nadal traktowana jest w naszym kraju jako tradycyjna forma pochówku, do tego dochodzi obawa, że najbliżsi będą musieli uzasadniać wybór kremacji i w związku z tym nie będą mogli liczyć na ceremonię pogrzebową. Sama  kremacja, choć praktykowana była w Polsce na długo przed pojawieniem się inhumacji, nadal utożsamiana jest z czymś nowym i nieznanym. Dlatego warto przybliżyć najważniejsze zalety kremacji. Przede wszystkim ta forma pochówku  pozwala na zachowanie warunków higieny i zdrowia publicznego. Wiele osób decyduje się na pogrzeb urnowy ze względów ekonomicznych, ponieważ jego  koszt jest znacząco niższy od tradycyjnego pochówku w trumnie. Istotny jest również problem związany z pozyskiwaniem terenów na cmentarz i tym samym miejsc dla zmarłych, który kremacja w prosty sposób rozwiązuje. Ponadto prochy nie zanieczyszczają ziemi czy wód gruntowych tak, jak ma to miejsce w przypadku zwłok pochowanych w ziemi. Co więcej,  gdy konieczne jest sprowadzenie zwłok z zagranicy, o wiele łatwiej jest przetransportować zwłoki poddane kremacji, ponieważ nie są one objęte tak restrykcyjnymi przepisami.